De laatste jaren is er heel wat onderzoek verschenen over de werking van de hersenen. We weten al heel wat meer dan pakweg 10-20 jaar geleden, maar we weten ook ... dat we in feite nog zeer weinig zicht hebben op het wonder van onze hersenen.
Bovenstaande afbeelding visualiseert de verschillende brillen die we kunnen opzetten als we naar onze hersenen kijken:
- growth mindset versus fixed mindset (Carol Dweck)
- Interne leider versus volger (Guido de Valk)
Als we geloven dat onze hersenen eens ontwikkeld in dezelfde staat blijven dan gaan we uit van hersenen die op slot zitten eens ontwikkeld. Hiermee doen we onszelf en vele anderen tekort...
Een andere manier van kijken is het geloof dat de hersenen blijven evolueren en kunnen blijven veranderen. Dat we de mogelijkheid hebben om te groeien, om nieuwe dingen aan te leren, oude patronen te doorbreken. Deze blik geeft mogelijkheden, perspectief...
Gelukkig ondersteunt onderzoek deze laatste manier van kijken. Onze hersenen zijn zeer plastisch. Dat betekent dat ze aanpasbaar zijn, wat neuroplasticiteit genoemd wordt. Hersenen kunnen dus veranderen zichzelf fysiek herstructureren volgens ons gedrag.
Op zich is dat goed nieuws voor als we nieuwe gewoonten willen aanleren en oude gewoonten willen afleren. Maar denk nu niet dat je hersenen fungeren als een toverstok. Hersenen hebben tijd nodig en passen zich maar maar moeilijk aan.
De hersenen passen zich aan en veranderen volgens een heel eenvoudige regel die in het engels als volgt luidt: neurons that fire together, wire together. Eigenlijk betekent dit dat als je herhaaldelijk één ding doet, gevolgd door een andere, die twee ervaringen in de hersenen met elkaar verbonden worden. Er ontstaat als het ware een band en elke keer dat je die dingen daarna samen doet, wordt die band sterker en sterker. De verbindingen raken aan elkaar verbonden en de signalen gaan sneller en sneller. Op een bepaald moment wordt het zelfs een automatisme : als u A doet, wordt B automatisch geactiveerd. Dit zorgt voor patronen. Hoe vaker deze patronen geactiveerd zijn, hoe sterker ze zijn.
Deze patronen doorbreken is echter niet zo evident en kost tijd.
Dus hou er rekening mee: hersenen zijn plastisch wat een enorm voordeel is, maar er is nood aan discipline en doorzettingsvermogen om nieuwe paden aan te leggen en oude patronen te doorbereken.
